Escherichia coli bakterisi nedir ve hangi hastalıklara yol açar?

Escherichia coli (E. coli), genellikle insanların ve sıcakkanlı hayvanların bağırsaklarında yaşayan, çubuk şeklindeki bir bakteri türüdür. Çoğu E. coli suşu zararsızdır ve hatta bağırsak sağlığına katkıda bulunarak K vitamini sentezi gibi faydalı işlevler üstlenir. Ancak bazı patojenik (hastalık yapıcı) suşlar ciddi hastalıklara neden olabilir. Bu bakteriler, kontamine su veya gıdalar (çiğ et, pastörize edilmemiş süt, kirli sebzeler) yoluyla, hayvan dışkısıyla temas eden yüzeylerden veya kişiden kişiye bulaşabilir.

Patojenik E. coli suşları, özellikle shiga toksin üreten E. coli (STEC) gibi tipler, aşağıdaki hastalıklara yol açabilir:

• İshal: En yaygın belirtidir; hafif sulu ishalden kanlı ishale (hemorajik kolit) kadar değişen şiddetlerde görülür.
• İdrar Yolu Enfeksiyonları (İYE): Özellikle kadınlarda sık görülür ve sistit (mesane iltihabı) gibi rahatsızlıklara neden olabilir.
• Gastroenterit: Mide bulantısı, kusma, karın ağrısı ve ateşle seyreden sindirim sistemi iltihabı.
• Hemolitik Üremik Sendrom (HUS): Nadir ancak ciddi bir komplikasyon; böbrek yetmezliği, anemi ve düşük trombosit seviyeleriyle karakterizedir, özellikle çocukları ve yaşlıları etkiler.
• Septisemi: Bakterinin kan dolaşımına yayılması sonucu oluşan hayatı tehdit eden bir enfeksiyon.
• Menenjit: Yenidoğanlarda nadiren menenjit (beyin zarı iltihabı) gibi ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.

Korunmak için hijyen kurallarına uymak (elleri yıkamak, gıdaları iyice pişirmek), temiz su tüketmek ve pastörize ürünler kullanmak önemlidir. Hafif vakalarda bol sıvı alımı ve dinlenme yeterliyken, ciddi enfeksiyonlarda antibiyotik tedavisi gerekebilir; ancak bazı E. coli türlerinde antibiyotik kullanımı komplikasyon riskini artırabilir, bu nedenle doktor kontrolü şarttır. E. coli enfeksiyonları genellikle birkaç gün ile bir hafta içinde iyileşir, ancak HUS gibi durumlarda hastane tedavisi gerekli olabilir.